Kaart (cartografie) - Diepenbeek

Diepenbeek is een plaats en gemeente in de Belgische provincie Limburg. Diepenbeek is centraal gelegen tussen drie aangrenzende steden: Hasselt, Genk, Bilzen en de gemeente Kortessem. De gemeente telt ongeveer 19.000 inwoners en behoort tot het gerechtelijk kanton en kieskanton Hasselt.

Diepenbeek werd in 1092 voor het eerst vermeld als Tidebachen, de beek van Teudo. Oorspronkelijk was Diepenbeek een vrije heerlijkheid. De heerlijkheid werd in de eerste helft van de 13e eeuw betwist door de prins-bisschoppen van Luik en de hertogen van Brabant. Uiteindelijk werd Diepenbeek een Luiks leen, maar vanaf 1266 was er ook Brabantse afhankelijkheid. In 1359 kwam, met de dood van Hendrik van Diepenbeek, een einde aan de status van vrije heerlijkheid. Families die de heerlijkheid tot de 17e eeuw in handen hadden waren Van Diepenbeek, De Sombreffe, Van Schoonvorst, Van Gavere, Van Horne en Van Merode. In de 16e eeuw was Conrad van Gavere († 1570) heer van Diepenbeek (en Elsloo).

Door aankopen in 1663 en 1678 door Edmond Godfried van Bocholtz, landcommandeur van de balije Biesen (1657-1690), kwam de heerlijkheid voor 133 jaar in het bezit van de ridders van de Duitse Orde te Alden Biesen. De Duitse Orde betaalde 346.000 gulden voor de aankoop tegen 12.000 gulden door de Diepenbekenaren jaarlijks te betalen rente. Er rest nog een oude slottoren en een 18e-eeuwse rentmeesterwoning. Deze laatste werd in de 1e helft van de 18e eeuw gebouwd door landcommandeur Ferdinand von Sickingen van Alden Biesen (1743-1749) en huisvest nu een notariaat. De Rooiermolen, een banmolen van rond 1600 op de Stiemerbeek was voor de helft eigendom van Alden Biesen. Het Diepenbeekse paenhuis (brouwerij), destijds gebouwd door landcommandeur Hendrik van Wassenaar, werd in 1954 afgebroken en heropgebouwd in het openluchtmuseum Bokrijk.

Vermoedelijk werd rond het midden van de 11e eeuw een romaanse kerk met toren gebouwd. In 1235 werd het patronaatsrecht en het tiendrecht toegekend aan de Abdij van Villers, om in 1382 overgedragen te worden aan het Sint-Lambertuskapittel te Luik.

De heide ten noorden van de Demer werd in de loop van de 19e eeuw bebost. Tot 1879 werd er ijzeroer gewonnen en stak men er turf. In de daardoor ontstane vijvers werd vis gekweekt.